افزایش اعتماد به نفس کودکان

افزایش اعتماد به نفس کودکان، از مهمترین عواملی است که باعث احساس رضایت، موفقیت در درس، کار و پیشرفت کودکان و ارزشمندترین سرمایه آنها در آینده خواهد بود. از آنجایی که ذهنیت کودک نسبت به خودش و تصویری که از خود دارد در کودکی تکمیل میشود، باید افزایش اعتماد به نفس کودکان و فرآیند مستقل شدن کودکان را از سنین کم جدی بگیریم. اعتماد به نفس کودکان مثل بنایی محکم است که تمام ابعاد رشد و شکوفایی آنها را بر روی خود نگه میدارد. همچنین افزایش اعتماد به نفس کودکان باعث میشود که کودکان راحتتر با چالشها روبرو شوند و روابط اجتماعی قویتری برقرار کنند و در زندگی موفقتر باشند.
افزایش اعتماد به نفس کودکان چیست؟
افزایش اعتماد به نفس کودکان، یعنی دوست داشتن خود، احساس ارزشمند بودن و باور داشتن خود به کارهایی که انجام میدهند. اعتماد به نفس با عزت نفس رابطهای تنگاتنگ دارد و افزایش اعتماد به نفس کودکان با تقویت عزت نفس کودکان مرتبط است. کودکی که دارای اعتماد به نفس کافی باشد، نقاط قوت و ضعف خود را به خوبی میشناسد و به طور کلی دیدگاه مثبتی نسبت به خود دارد. انتظارات و اهداف واقع بینانه تعیین میکند، قاطعانه ارتباط برقرار میکند و میتواند پذیرا و مدیریت کننده انتقادات و چالشها باشد.
چرا افزایش اعتماد به نفس کودکان مهم است؟
کاهش اضطراب و استرس: افزایش اعتماد به نفس کودکان باعث میشود که بهتر بتوانند با موقعیتهای جدید و ترسناک کنار بیایند.
بهبود عملکرد تحصیلی: اعتماد به نفس بالا، باعث میشود کودکان با انگیزه بیشتری به یادگیری بپردازند.
تقویت روابط اجتماعی: اعتماد به نفس کودکان باعث میشود که کودکان راحتتر با دیگران ارتباط برقرار کنند و دوستان بیشتری پیدا کنند.
افزایش خلاقیت و نوآوری: کودکان با اعتماد به نفس، از امتحان کردن چیزهای جدید نمیترسند و خلاقیت بیشتری از خود نشان میدهند.
سن شکل گیری افزایش اعتماد به نفس کودکان
از حدود سن ۴ سالگی کودکان کم کم نسبت به مفهوم خود و خویشتن، آگاهی پیدا میکنند. از همین سن است که هم عزت نفس و هم اعتماد به نفس به معنای احساس خوب به خود داشتن و دوست داشتن خود و اعتماد به توانمندیهای فردی، بروز پیدا میکند.
دوره پیشدبستانی (3 تا 6 سال): در این دوره، کودکان از طریق بازی، اکتشاف و تعامل با دیگران، مهارتهای اجتماعی و اعتماد به نفس خود را تقویت میکنند. حمایت والدین و ایجاد فرصتهای یادگیری مستقل، بسیار مهم است.
دوره دبستان (6 تا 12 سال): در این دوره، موفقیتهای تحصیلی، روابط با همسالان و حمایت معلمان، نقش مهمی در ایفا میکند.
دوران نوجوانی (12 تا 18 سال): در این دوره، تغییرات هورمونی، فشارهای اجتماعی و جستجوی هویت، بر اعتماد به نفس نوجوانان تأثیرگذار است. حمایت خانواده، دوستان و مربیان، در این دوران بسیار ضروری است.
اهمیت افزایش اعتماد به نفس کودکان
اعتماد به نفس کودکان منبع اصلی موفقیت یا شکست هر کودک در زندگی و یکی از نیازهای عاطفی کودکان است. افزایش اعتماد به نفس کودکان نتایج مثبت زیادی از جمله موارد زیر را به دنبال خواهد داشت:
- در مقابل انتقاد و واکنش دیگران در جامعه، احساس خوب نسبت به خودشان را از دست ندهند.
- چیزهای جدید را امتحان کنند و زمانی که همه چیز طبق برنامه پیش نمیرود دوباره تلاش کنند.
- به جای اجتناب از چالشها با آن روبرو شوند.
- بتوانند با دیگران ارتباطات موثر و سازنده برقرار کنید.
- توانایی دلبستگی ایمن به دیگران را داشته باشند.
- به موقع از دیگران کمک بخواهند، به دیگران کمک کنند و توسل به رفتارهای ناسازگارانه مانند خسیس بودن کودک را کاهش دهند.
- به موقع از خودشان دفاع و مراقبت کرده و از آسیب دیدن خود در روابط جلوگیری کنند.
هنگامی که کودکان چیزهای جدید را امتحان میکنند، با چالشها روبرو میشوند و دوباره تلاش میکنند، زندگی را یاد میگیرند و رشد میکنند. به همین دلیل است که افزایش اعتماد به نفس کودکان میتواند بخش مهمی از رشد عاطفی کودکان باشد.
نقش والدین در شکل گیری و افزایش اعتماد به نفس کودکان
هر کودکی منحصر به فرد است. به عنوان والدین و معلمان، باید یاد بگیریم که از هر کودک به عنوان یک فرد ارزشمند قدردانی کنیم. بخش مهمی از کار ما بهعنوان والدین یا معلمان این است که به کودکان بیاموزیم چگونه زندگی، انتخابها و پاسخهای خود را در کنترل و اختیار خود داشته باشند و قربانی کمبود دانش و مهارت خودشان نشوند. هریک از ما نیاز به یادگیری مسئولیتپذیری و مهارتهایی داریم که باعث میشوند خودمان را به عنوان مهمترین شخص زندگیمان، جدی بگیریم.
روابط گرم و محبتآمیز در خانواده بین والدین و بین کودکان و والدین، پایه و اساس شکلگیری و افزایش اعتماد به نفس کودکان هستند زیرا باعث میشود احساس ارزشمندی و دوستداشتنی بودن کنند. روابط موثر با والدین نیز بر اساس تعاملات پاسخگو و مراقبت کافی ساخته میشوند و به کودکان احساس تعلق میدهد. از طرفی خانواده اولین و مهمترین محیط رشد کودکان است و نوع تعامل و واکنش خانواده با کودک، نقش اساسی در ایجاد افزایش اعتماد به نفس کودکان دارند.
راههای افزایش اعتماد به نفس کودکان
تشویق و تعریف کردن
به جای اینکه فقط به نتیجه کار بچهها توجه کنید، به تلاشهای آنها هم توجه کنید.
از کلمات مثبت و تشویقی استفاده کنید.
موفقیتهای کوچک آنها را جشن بگیرید.
ایجاد محیطی امن و حمایتگر
به احساسات بچهها احترام بگذارید.
به آنها اجازه دهید اشتباه کنند و از اشتباهاتشان یاد بگیرند.
اشتباهات بخشی از فرایند یادگیری هستند. به کودک کمک کنید تا از اشتباهات خود درس بگیرد.
به بچهها نشان دهید که همیشه پشت آنها هستید.
تقویت استقلال
به بچهها کارهایی متناسب با سنشان بدهید تا خودشان انجام دهند.
به آنها اجازه دهید خودشان تصمیم بگیرند.
زیاد در کارهای آنها دخالت نکنید.
دادن انتخابهای کوچک به کودک، به او حس استقلال میدهد.
ترویج تفکر مثبت
به بچهها کمک کنید تا افکار منفی را شناسایی کنند و آنها را به افکار مثبت تبدیل کنند.
به آنها یاد بدهید که از شکستها درس بگیرند.
به آنها یادآوری کنید که آنها افراد با ارزش و توانمندی هستند.
به جای انتقاد، از عبارات تشویقی و مثبت استفاده کنید.
توجه به نقاط قوت
نقاط قوتی که بچهها دارند را پیدا کنید و آنها را تقویت کنید.
به آنها کمک کنید تا در کارهایی که خوب هستند، بهتر شوند.
بچهها را با هم مقایسه نکنید.
تشویق به فعالیتهای گروهی
آنها را تشویق کنید که در گروهها شرکت کنند.
به آنها کمک کنید تا مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کنند.
فرصتهایی برای دوستی و ارتباط با بچههای دیگر فراهم کنید.
توجه به سلامتی جسمی و روانی
تغذیه سالم و ورزش کردن به بچهها کمک میکند اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند.
به بچهها کمک کنید تا استرس خود را کنترل کنند.
اگر لازم بود، از متخصص کمک بگیرید.
زمان باکیفیت با کودک بگذرانید
بازی کردن، قصهگویی و انجام فعالیتهای مشترک، به تقویت پیوند عاطفی شما با کودک کمک میکند.
به احساسات کودک احترام بگذارید
به او نشان دهید که احساساتش برای شما مهم است.
به کودک کمک کنید تا مهارتهای جدید یاد بگیرد
یادگیری مهارتهای جدید، به کودک احساس توانمندی میدهد.
از یک متخصص کمک بگیرید
اگر احساس میکنید که به تنهایی نمیتوانید به کودک خود کمک کنید، از یک روانشناس کودک کمک بگیرید.
نکات مهم دیگر در افزایش اعتماد به نفس کودکان عبارت اند از:
صبر و حوصله: افزایش اعتماد به نفس کودکان زمان میبرد.
توجه به تفاوتهای فردی: هر بچهای متفاوت است و برای افزایش اعتماد به نفس روشهای متفاوتی نیاز دارد.
همکاری با دیگران: با معلمها، مربیان و سایر افرادی که با بچهها در ارتباط هستند، همکاری کنید.
نتیجهگیری
افزایش اعتماد به نفس کودکان، هدیهای ارزشمند برای آینده آنهاست. با ایجاد محیطی امن و حمایتی، تشویق و حمایت از بچهها، و کمک به آنها برای کشف و تقویت نقاط قوت خود، میتوانیم به آنها کمک کنیم تا اعتماد به نفس بالایی پیدا کنند و در زندگی موفقتر باشند.
برای افزایش اعتماد به نفس کودکان میتوانید از کارگاههای مادر و کودک هم استفاده کنید که بهترین این کارگاهها، کارگاه خانه خلاقیت صادقیه میباشد که محیط شاد و امنی رو برای کودکان شما فراهم میکند.